HỒNG KÔNG, TRUNG QUỐC -Ngày 7 tháng 9 năm 2020 – Sáng kiến ​​Toàn cầu cho Tổ chức Chấm dứt tội phạm đối với động vật hoang dã (The Global Initiative to End Wildlife Crime – EWC) đã vạch ra một cách tiếp cận sáng tạo “One Health” (Một sức khỏe”) để sửa đổi luật chống buôn bán động vật hoang dã nhằm giúp tránh các đại dịch liên quan đến động vật hoang dã trong tương lai.

Ảnh của Paul Hilton / Earth Tree Images™. Các hình ảnh, thông tin có liên quan khác có thể tải xuống ở đây
www.endwildlifecrime.org

Ông John E Scanlon, Chủ tịch của EWC cho biết: “Không tổ chức nào có thể tự mình giải quyết nhiều mối đe dọa có thể dẫn đến sự xuất hiện của các bệnh mới liên quan đến động vật hoang dã, hoặc lây lan các bệnh cũ hơn, với những hậu quả thảm khốc tiềm tàng đối với nền kinh tế, con người và động vật hoang dã. Chúng ta phải thực hiện cách tiếp cận mang tính hợp tác toàn cầu đối với hoạt động buôn bán động vật hoang dã, một phương pháp kết hợp sức khỏe động vật, con người và môi trường – cách tiếp cận “Một sức khỏe” và đưa nó vào khung pháp lý quốc tế nếu chúng ta muốn cho mình cơ hội tốt nhất để ngăn chặn các đại dịch liên quan đến động vật hoang dã trong tương lai”.

Trong một báo cáo tóm tắt được công bố ngày 7/9/2020, EWC đề xuất các sửa đổi cụ thể đối với Công ước về thương mại quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora – CITES) để đưa các tiêu chí về sức khỏe cộng đồng và sức khỏe động vật vào quy trình ra quyết định của Công ước.

Ông Will Travers, Thành viên Nhóm chỉ đạo EWC, Đồng sáng lập và Chủ tịch điều hành của Born Free Foundation phát biểu: “Rõ ràng là cần có những thay đổi mang tính chuyển đổi và CITES, cơ quan quản lý buôn bán động vật hoang dã toàn cầu với 183 quốc gia thành viên, các cấu trúc và cơ chế tuân thủ hiện có, có khối lượng quan trọng đóng một vai trò cực kỳ quan trọng”.

Lời giải thích khả dĩ nhất cho đại dịch COVID-19 là virus đã được truyền sang người từ vật chủ chứa là dơi móng ngựa, thông qua một loài vật chủ trung gian khác như tê tê.

Bà Lisa Genasci, Giám đốc điều hành (CEO) của ADM Capital Foundation cho biết: “Chúng tôi biết rằng các đại dịch trong quá khứ, chẳng hạn như Ebola, SARS và MERS, đều do các bệnh lây truyền từ động vật hoang dã, có liên quan đến động vật hoang dã. Chúng tôi hiểu các điều kiện khiến khả năng lây lan từ động vật sang người cao hơn”.

Mặc dù vậy, luật buôn bán động vật hoang dã hiện hành không tính đến các vấn đề liên quan đến sức khỏe cộng đồng hoặc sức khỏe động vật. Việc sửa đổi các luật này để bao gồm các tiêu chí công cộng và sức khỏe động vật là mục tiêu của EWC và tài liệu tóm tắt nêu chi tiết những thay đổi cụ thể có thể được thực hiện đối với Công ước CITES.

Quyết tâm chính trị ngày càng tăng trong các quốc gia nhằm giải quyết các nguyên nhân gốc rễ đằng sau đại dịch COVID-19 và giảm nguy cơ bùng phát dịch bệnh lây truyền từ động vật sang người trong tương lai. Bà Susan Lylis, Phó chủ tịch điều hành của ICCF Group phát biểu: “Chúng tôi nhận thấy rằng, các nhà hoạch định chính sách trên toàn thế giới đang ngày càng lo ngại về mối liên hệ giữa bảo tồn và sức khỏe cộng đồng, và họ có động lực để tìm ra các giải pháp ngăn chặn đại dịch trong tương lai”.

CITES hiện quy định việc buôn bán quốc tế đối với động vật hoang dã sống và các sản phẩm từ động vật hoang dã để đảm bảo rằng, việc buôn bán là hợp pháp và bền vững. EWC đề xuất các điều khoản ràng buộc mang tính pháp lý mới, bao gồm Phụ lục mới, hoặc danh sách các loài, để điều chỉnh việc buôn bán động vật hoang dã có nguy cơ đe dọa sức khỏe cộng đồng hoặc sức khỏe động vật.

Các quy định này sẽ chỉ cho phép buôn bán sau khi có một số phát hiện nhất định, bao gồm cả việc buôn bán được đề xuất đã được các cơ quan thú y và công cộng xem xét và không gây ra rủi ro đáng kể cho sức khỏe con người hoặc động vật. Giao dịch được đề xuất không đáp ứng các yêu cầu này thì sẽ bị cấm. Ông Craig Hoover, Phó chủ tịch điều hành Hiệp hội Vườn thú và Thủy cung, Cố vấn đặc biệt của EWC về CITES cho biết: “CITES là khuôn khổ pháp lý ràng buộc quốc tế duy nhất phù hợp với nhu cầu quan trọng này. Bằng cách bổ sung Điều khoản và Phụ lục mới vào hiệp ước đưa ra các yêu cầu và hạn chế cụ thể đối với việc đánh bắt, vận chuyển và buôn bán các loài động vật hoang dã có nguy cơ đối với sức khỏe cộng đồng hoặc động vật, chúng tôi có thể tận dụng một thỏa thuận được công nhận và có hiệu lực trên toàn cầu để ngăn chặn đại dịch trong tương lai”.

Theo báo cáo của EWC, để ngăn chặn đại dịch tiếp theo liên quan đến động vật hoang dã, chúng ta phải mở rộng nỗ lực nhằm chấm dứt buôn bán trái phép động vật hoang dã; và khi buôn bán động vật hoang dã đe dọa sức khỏe con người và động vật, thì hãy ngừng buôn bán, đóng cửa thị trường động vật hoang dã và ngăn chặn việc tiêu thụ.

Để đạt được điều này, thế giới có thể nhanh chóng tiến hành sửa đổi Công ước CITES để bao gồm thêm nhiệm vụ rộng hơn liên quan đến y tế và tăng cường hợp tác với các tổ chức quốc tế như WHO, OIE và FAO.

Thông tin về the Global Initiative to End Wildlife Crime (Sáng kiến ​​Toàn cầu cho Tổ chức Chấm dứt tội phạm đối với động vật hoang dã)

End Wildlife Crime – EWC (tạm dịch: Tổ chức Chấm dứt tội phạm đối với động vật hoang dã) là liên minh của các cá nhân và tổ chức ủng hộ nhu cầu cải cách luật pháp quốc tế. Dưới sự chủ trì của ông John Scanlon, cựu Tổng thư ký CITES, EWC nhằm mục đích khuyến khích các quốc gia lấp đầy những lỗ hổng nghiêm trọng trong luật pháp quốc tế bằng cách vận động và cung cấp hỗ trợ kỹ thuật để tạo ra một thỏa thuận toàn cầu mới về tội phạm động vật hoang dã và sửa đổi các luật buôn bán động vật hoang dã quốc tế hiện hành để đưa sức khỏe cộng đồng và sức khỏe động vật vào quá trình ra quyết định.

Được tổ chức bởi Quỹ ADM Capital ở Hồng Kông, dưới sự chủ trì của ông John E Scanlon và với Nhóm chỉ đạo bao gồm Born Free Foundation, Liên minh Thực phẩm và Sử dụng đất (the Food and Land Use Coalition), Viện Môi trường toàn cầu (Global Environmental Institute) và ICCF Group, EWC đại diện cho các lợi ích liên quan đến môi trường, chính sách, kinh doanh và sức khỏe cộng đồng. Sáng kiến ​​cũng bao gồm các cố vấn đặc biệt về sự tham gia của khu vực tư nhân, xây dựng quan hệ đối tác và CITES, cũng như một nhóm hỗ trợ kỹ thuật, bao gồm các luật sư và nhà tội phạm học quốc tế nổi tiếng.

Các đơn vị đi đầu trong việc ủng hộ Sáng kiến ​​Toàn cầu cho Tổ chức Chấm dứt tội phạm đối với động vật hoang dã

Các đơn vị sáng lập: ADM Capital, Association of Zoos and Aquariums, TreadRight Foundation, Wildlife Justice Commission, World Travel and Tourism Council.

Các đơn vị tích cực ủng hộ: African Wildlife Foundation, Elephant Protection Initiative, IUCN World Commission on Environmental Law, Robert H. N. Ho Family Foundation,The Jane Goodhall Institute Global.

Nguồn tài liệu tham khảo:

‘What is the impact of the coronavirus pandemic? Global experts answer the big questions’, Financial Times interview, Tháng 7 năm 2020

A Crucial Step Toward Preventing Wildlife-Related Pandemics, Scientific American, Ngày 15 tháng 6 năm 2020

Website của Sáng kiến ​​Toàn cầu cho Tổ chức Chấm dứt tội phạm đối với động vật hoang dã