ĐẶC KHU HÀNH CHÍNH HỒNG KÔNG – Media OutReach – Ngày 17 tháng 11 năm 2023 – Một dự án nghiên cứu do Giáo sư Mingxin Huang thuộc Khoa Cơ khí của Đại học Hồng Kông (the University of Hong Kong – HKU) dẫn đầu đã tạo ra bước đột phá hoàn toàn mới so với thép không gỉ thông thường và việc phát triển thép không gỉ sản xuất hydro (SS-H2).

Professor Mingxin Huang and Dr Kaiping Yu

Điều này đánh dấu một thành tựu lớn khác của nhóm Giáo sư Mingxin Huang trong Dự án ‘Siêu thép’ (Super Steel), sau sự phát triển của thép không gỉ chống đại dịch COVID-19 vào năm 2021 và loại ‘siêu thép’ siêu bền và siêu cứng lần lượt vào năm 2017 và 2020.

Loại thép mới do nhóm nghiên cứu phát triển có khả năng chống ăn mòn cao, cho phép ứng dụng tiềm năng vào sản xuất hydro xanh từ nước biển, nơi một giải pháp bền vững mới vẫn đang được triển khai.

Hiệu suất của loại thép mới trong máy điện phân nước muối tương đương với phương pháp công nghiệp hiện nay sử dụng Titanium làm bộ phận kết cấu để sản xuất hydro từ nước biển hoặc axit đã khử muối, trong khi giá thành của loại thép mới này rẻ hơn nhiều.

Phát hiện này đã được công bố trên Tạp chí Material Today trong bài báo có tiêu đề “A sequential dual-passivation strategy for designing stainless steel used above water oxidation.” (tạm dịch: “Chiến lược thụ động kép tuần tự để thiết kế thép không gỉ được sử dụng để chống lại quá trình oxy hóa nước”. Các thành tựu nghiên cứu hiện đang được xin cấp bằng sáng chế ở nhiều quốc gia và hai trong số đó đã được cấp phép.

Kể từ khi được phát hiện cách đây một thế kỷ, thép không gỉ luôn là vật liệu quan trọng được sử dụng rộng rãi trong môi trường ăn mòn. Crom (Cr) là một yếu tố thiết yếu trong việc thiết lập khả năng chống ăn mòn của thép không gỉ. Màng thụ động được tạo ra thông qua quá trình oxy hóa crom và bảo vệ thép không gỉ trong môi trường tự nhiên. Thật không may, cơ chế thụ động đơn thông thường dựa trên Cr này đã ngăn cản sự phát triển hơn nữa của thép không gỉ. Do quá trình oxy hóa tiếp theo của Cr2O3 ổn định thành các loại Cr(VI) hòa tan, nên sự ăn mòn xuyên qua chắc chắn xảy ra ở thép không gỉ thông thường ở ~1000 mV (điện cực calomel bão hòa: saturated calomel electrode – SCE), thấp hơn điện thế cần thiết cho quá trình oxy hóa nước ở ~1600 mV.

Ví dụ, thép siêu không gỉ 254SMO là chuẩn mực trong số các hợp kim chống ăn mòn gốc Cr và có khả năng chống rỗ vượt trội trong nước biển; tuy nhiên, ăn mòn xuyên qua hạn chế ứng dụng của nó ở điện thế cao hơn.

Bằng cách sử dụng chiến lược “thụ động kép tuần tự”, nhóm nghiên cứu của Giáo sư Mingxin Huang đã phát triển SS-H2 mới với khả năng chống ăn mòn vượt trội. Ngoài lớp thụ động dựa trên Cr2O3 đơn lẻ, một lớp dựa trên Mn thứ cấp hình thành trên lớp dựa trên Cr trước đó ở mức ~720 mV. Cơ chế thụ động kép tuần tự ngăn SS-H2 bị ăn mòn trong môi trường clorua đến mức điện thế cực cao 1700 mV. SS-H2 thể hiện bước đột phá cơ bản so với thép không gỉ thông thường.

Tiến sĩ Kaiping Yu, tác giả đầu tiên của bài báo, có bằng tiến sĩ do Giáo sư Mingxin Huang hướng dẫn cho biết: “Ban đầu, chúng tôi không tin điều đó vì quan điểm phổ biến cho rằng, Mn làm suy yếu khả năng chống ăn mòn của thép không gỉ. Sự thụ động dựa trên Mn là một khám phá phản trực giác, không thể giải thích được bằng kiến ​​thức hiện tại về khoa học ăn mòn. Tuy nhiên, khi nhiều kết quả ở cấp độ nguyên tử được trình bày, chúng tôi đã bị thuyết phục. Ngoài việc ngạc nhiên, chúng tôi nóng lòng muốn khai thác cơ chế này”,

Từ phát hiện ban đầu về thép không gỉ cải tiến đến đạt được bước đột phá trong hiểu biết khoa học và cuối cùng là chuẩn bị cho công bố chính thức và hy vọng ứng dụng công nghiệp của nó, nhóm nghiên cứu đã dành gần 6 năm cho công việc này.

Giáo sư Mingxin Huang nhận xét: “Khác với cộng đồng ăn mòn hiện tại, chủ yếu tập trung vào khả năng chống ăn mòn ở tiềm năng tự nhiên, chúng tôi chuyên phát triển các hợp kim có khả năng chống ăn mòn cao. Chiến lược của chúng tôi đã khắc phục hạn chế cơ bản của thép không gỉ thông thường và thiết lập mô hình phát triển hợp kim áp dụng ở tiềm năng cao. Bước đột phá này thật thú vị và mang đến những ứng dụng mới”.

Hiện nay, đối với thiết bị điện phân nước trong nước biển đã khử muối hoặc dung dịch axit, cần có Ti phủ Au hoặc Pt đắt tiền cho các bộ phận kết cấu. Ví dụ, tổng chi phí của hệ thống bể điện phân PEM 10 megawatt ở giai đoạn hiện tại là khoảng 17,8 triệu dollar Hồng Kông (HKD), trong đó các thành phần cấu trúc đóng góp tới 53% tổng chi phí. Bước đột phá do nhóm của Giáo sư Mingxin Huang thực hiện giúp có thể thay thế các bộ phận kết cấu đắt tiền này bằng thép tiết kiệm hơn. Theo ước tính, việc sử dụng SS-H2 dự kiến ​​sẽ cắt giảm chi phí vật liệu kết cấu khoảng 40 lần, thể hiện tiền đề tuyệt vời của các ứng dụng công nghiệp.

Giáo sư Mingxin Huang cho biết thêm: “Từ vật liệu thử nghiệm đến sản phẩm thực tế, chẳng hạn như lưới và bọt, cho máy điện phân nước, vẫn còn những nhiệm vụ đầy thách thức. Hiện tại, chúng tôi đã thực hiện một bước tiến lớn hướng tới công nghiệp hóa. Hàng tấn dây làm từ SS-H2 đã được sản xuất với sự cộng tác với một nhà máy ở Trung Quốc đại lục. Chúng tôi đang tiến tới áp dụng SS-H2 tiết kiệm hơn trong sản xuất hydro từ các nguồn tái tạo”.

Liên kết đến bài báo: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1369702123002390

Hãy nhấp vào đây để xem đoạn video ngắn trình bày cách thép không gỉ mới tạo ra hydro trong nước muối.

Hashtag: #HKU

Nguồn phát hành hoàn toàn chịu trách nhiệm về nội dung của thông báo này.